15 Nisan 2024

Kendini Keşfetmede Ben Faktörü

Yazar: Eda Nur ÖZTÜRK

Her insan doğduğu andan itibaren, bir kimlikle donatılmıştır. Ancak bu kimlik sadece adı ve soyadı ile sınırlı değildir. İnsanın kimliği; yaşadığı çevre, kültür, aile, arkadaşlık ilişkileri, yaptığı iş, taşıdığı unvan, deneyimleri ve değerleri gibi birçok faktörden etkilenir. Bu etmenler bir araya geldiğinde ise, ortaya karmaşık ve özgün bir kimlik ortaya çıkar. Bu noktada ise benlik kavramı devreye girer.

İlk yıllarda bir çocuk henüz kim olduğunu anlamaya çalışır. Aile, çocuğa ilk kimlik temelini atan önemli bir faktördür. Aile bireyleri arasındaki ilişkiler, çocuğun duygusal ve sosyal gelişimini etkiler. Örneğin; sevgi ve saygı ortamında büyüyen bir çocuk kendine güveni çok yüksek olumlu ve pozitif kimlik taşıyan bir birey olarak hayatını sürdürebilir. Ancak olumsuz bir çevrede (kavga, ses yükselmesi ve psikolojik şiddet olarak) büyüyen çocuk bu durumdan fazlasıyla etkilenerek kendine karşı güvensizlik, kaygı ve öfke gibi duygularla baş etmeye çalışabilir.

Okul yılları ile birlikte sosyal çevrenin de etkisi artar. Değişen arkadaşlıklar, sayısı artan öğretmenler, yıldan yıla çoğalan sayısal veya sözel dersler, çeşitli gruplarla olan etkileşimler, bireyin kimliğini daha da şekillendirir. Bu zaman diliminde ise bireyin ilgi alanları, tutkuları belirginleşir. Bu anlarda ise kişi toplumun beklentisi ve kendi istekleri arasında bir denge kurmaya çalışırken zorlanır. Belki de en baş grup yirmili yaşlar olurdu. Hayatın en kararsız, en baş edilmesi zor, en kolay ama en de zor olan dönemi kesinlikle yirmili yaşlardır. Ne çok büyüksündür ne de çok küçüksündür.

Ergenlik dönemi ise kimlik arayışının en yoğun yaşandığı evrelerden biridir. Bu dönemde birey, kendi değerleri, istekleri ve hedefleri doğrultusunda uzun uzun düşünmeye başlar. Çocukluk döneminin bitişi gençlik döneminin hızlı bir şekilde kapıyı çalıyor oluşu çoğu zaman ürkütücüdür. Büyümek diyorum efendim ne kadar da sızısı olan bir anmış.

Kimlik arayışının bir diğer önemli faktörü ise kültürel bağlamdır. Her birey doğduğu toplumun normlarını değerlerini ve geleneklerine uygun bir kimlik geliştirmeye çalışır. Kültüre kimlik, dil, gelenekler ve görenekler toplumsal rollere dayalıdır.

Hayat uzun bir yoldur. Bu yolda kendimizi ararken birçok deneyim yaşıyoruz. Bu deneyim çoğu zaman zorluklarla doludur ancak zamanla acı bir şekilde de olsa büyüme ve öğrenme fırsatı sunar. Başarısızlık, hayal kırıklığı, sevinç, aşk, yaşayarak tecrübe ederek öğrenilir.

Genel olarak ben kimim sorusu hayat boyu devam eden bir keşiftir. Farkında olmadan çok kısa aralıklarla sürekli yenileniyoruz. Fiziksel olarak, düşünce olarak, en belirgini ise psikolojik olarak. Kendimizi sürekli keşfediyoruz. Bunda en büyük yardımcımız ise anılar oluyor. Anılarınızı hep sevin. Her bireyin ben kimim sorusuna verdiği cevap farklıdır, benzersizdir. Yaşadığı deneyimler, ilişkiler ve içsel düşünceler ile şekillenir. Yol belki çok yorucu. Ama hangi yolun sonu güzelliği olmayan bir sona varır ki…

Yolcular yanılır belki ama yol hiçbir zaman yanılmaz.

Sağlıcakla…