Kan, olay yerlerinde sıklıkla karşılaşılan ve gerek yapısında bulunan DNA gerekse bulunma şeklinden yararlanılarak suçların aydınlatılmasında büyük rol oynayan biyolojik bir materyaldir. Adli bilimlerin alt dalı olan adli fizik uygulamaları kapsamında yapılan analizlerden bir tanesi kan lekesi model analizidir. Olay yerinde bulunan kanın dağılım şekli, sayısı, miktarı ve şeklinin incelenmesi ile olayın:
- Oluş şekli
- Neden olan cisim
- Mağdur ve failin olay yerine ve birbirlerine olan konumu
- Darbenin sayısı
- Darbenin uygulanma yönü
- Kanın hangi açıyla ve ne kadar yükseklikten damladığı ve buradan elde edilen verilere göre bu kanın olay yerindeki mağdurdan mı yoksa başka birinden mi damlamış olduğu
- Olay yerinin değişip değişmediği ve temizlenmeye çalışıldıysa tespiti
- Olayda ateşli silah var ise damlaların yönü ve açısından atış uzaklığının tespiti
- Ölümün nedeni biliniyorsa, olay yerindeki kan izlerinin böyle bir ölümden kaynaklı oluşup oluşamayacağının tespiti yapılabilir.
Kanın her yüzeyde bıraktığı etki aynı olmayacağından incelemeyi yapan uzman, lekenin bulunduğu yüzeyin de özelliklerini baz alarak rapor çıkarır.
Peki incelemelerde ne gibi ipuçları kullanılır?
Dik açıyla damlayan bir kan damlasının yüksekliği, etrafındaki ‘kirpik’ denilen girinti ve çıkıntıların sıklığından tayin edilebilmekte. Kirpikler ne kadar sık ise bu, kanın o kadar yukarıdan damladığını gösterir. Belli bir yüksekliğe kadar bu kirpiklerin sıklığı gözlemlenebilirken bir yükseklikten sonra anlaşılamaz. Zaten buradan sonra kirpikler ana kan damlasının yanında minik sıçramalar olarak gözlemlenir. Dik açıyla düşen bir kan damlası tam yuvarlak formundadır. Eğim arttıkça kan damlasının bir kuyruk kısmı oluşacaktır. Buradan yola çıkarak kanın damlama yönü belirlenir. Tam daire olmayan kan damlalarında geniş kısım kanın ilk düştüğü, daralan kısım ise ilerleme yönüdür. Aynı şekilde, daralan kısımda küçük damlacıkların kandan ayrılıp sıçrama yaptığı da görülebilir. Daha büyük açılarla düşen kan lekelerinin daha kısa ve geniş olduğu görülürken, daha küçük açılarla düşen kan lekelerinin daha dar ve uzun olduğu gözlemlenir.
Son olarak yazımı yukarıda yazılanlara güzel bir örnek olabilecek bir vaka ile bitirmek isterim.
Eşine cinsel tacizde bulunduğu iddiası ile cinayeti gerçekleştirdiğini söyleyen koca cinayet sırasında karısının evde bulunduğunu, ancak kendisini evdeki bir odaya kapattığı için eşinin olaya hiçbir şekilde dahil olmadığını savunmaktadır. Ancak karısının olay anında üzerinde bulunduğu bildirilen siyah renkli pantolonun ön yüzünde her iki paça bölgesinde tespit edilen kan lekelerinin “SIÇRAMA KAN LEKESİ MODELİ” ÖZELLİKLERİ TAŞIDIĞI, bu kan lekesi modelinin pantolon üzerindeki yerleşimi ve modeli oluşturan kan lekelerinin doğrultuları dikkate alındığında kan bulunan bir yüzeye tekrar kan damlaması sırasında oluşan ikincil kan damlalarının oluşturduğu ve literatürde İKİNCİL KAN LEKELERİ “Secondary Spatter” adı verilen bir model olduğu, bu modelin oluşabilmesi için pantolonu giyen kişinin kan dökmekte olan kan kaynağının yakınında olması, pantolonun ön yüzünde olmasından dolayı kan kaynağına yüzünün dönük olması ve kan kaynağının (yaranın) yerden belirli bir mesafe yüksekte olması (yaralanan kişinin yerde yatar pozisyonu dışında herhangi bir pozisyonu ile uyumlu: çömelmiş, ayakta durur veya diğer) gerektiği şeklinde rapor edilmiştir. (Kaynak: Adli Tıp Kurumu Web Sitesi / Doç. Dr. Faruk AŞICIOĞLU, Uz. Dr. Murat Nihat ARSLAN)
